Page 6 - kuru_gida.cdr
P. 6
1. GIDALARIN KURUTULMASI
Bütün canlılarda olduğu g b gözle görülmeyen m kroskopla görüleb len küçük canlılar olan
m kroorgan zmalarında yaşamsal faal yetler n gerçekleşt reb lmek ç n suya ht yaçları vardır.
Yaşamsal tüm faktörler mevcut olsa b le yeterl suyun bulunmaması hal nde çalışamazlar ve böylece
gıda maddeler nde meydana gelen bozulmalar önlenm ş olur. Kurutma şlem , gıdalardak
bozulmaların önüne geçmek ve daha uzun süre muhafaza etmek amacıyla gıda çer ğ ndek suyun
çeş tl yöntemlerle uzaklaştırılması şlem olarak tanımlanmaktadır.
İlk çağlardan ber nsanlar kurutma yöntem olarak güneş enerj s nden faydalanmıştır.
Ancak bu yöntem bulaşmalar (hayvan p sl ğ , toz vb.) başta olmak üzere b rçok sorunu da
beraber nde get rmekted r. Her yerde ve her zaman güneş ısısından faydalanarak kurutmanın
mümkün olmaması, dış etkenlere maruz kalması (toz, böcek vb.), kurutmayla b rl kte oluşab lecek
fermantasyon (mayalanma) r skler n n olması nsanları yapay kurutma tekn kler n araştırmaya
yönlend rm şt r. Bununla b rl kte yapay kurutma le daha kısa sürede kurutma şlem n n sağlanması,
ürünün her yer n n homojen b r şek lde kurutulmasına mkân vermes solar ve sıcak hava
kurutucularının kullanılmasına teşv k etm şt r.
2. KURUTMA YÖNTEMLERİ
2.1. Doğal Kurutma
Doğal kurutmada gıdalarının kurutulmasında kaynak genell kle güneşt r ve b r d ğer adı
solar kurutma olarak geçmekted r. İlk çağlardan ber kullanılan bu yöntem le balık, et, tahıl ve
baklag ller n kurutulmasında faydalanılmış ve yüksek kal tel ürünler elde ed lm şt r. Ülkem zde
b rçok bölgede domates, b ber g b sebzeler n kurutulmasında hala doğal yöntemler
kullanılmaktadır.
Doğal kurutma yöntem n n ucuz, kolay ve yaygın b r yöntem olması avantajları arasında
göster leb l r. Ancak kurutma hızının yavaş olması ve toz, kum, böcek kalıntıları g b dış etkenlere
maruz kalma r skler n n olması bu yöntem n dezavantajları olarak göster leb l r.
Res m1.2: Güneş enerj s yle gıdaların kurutulması
1